TOEFL'dan Nasıl Yüksek Alınır?
Merhaba,
Bir önceki yazımda olduğu gibi yine kendi tecrübemden bir yazıyla karşınızdayım. Sitem artık iyice edinimlerinden elde ettiğim izlenimleri paylaştığım günlük gibi bir mecraya dönüştü. Ama olsun, bu tarz kırılım noktaları hem benim gelişimimde mihenk taşı oluyor hem de sitedeki yazı sayısını artırmış oluyorum.
Bu yazımda yakın zamanda yaşadığım TOEFL (Test of English as a Foreign Language, Türkçe: Yabancı Dil Olarak İngilizce Sınavı) tecrübesinden bahsedeceğim. Her biri 30 puan olan 4 bölümden oluşan (Reading/Okuma, Listening/Dinleme, Speaking/Konuşma ve Writing/Yazma) ve 120 puan üzerinden değerlendirilen bu sınav, dünyada birçok üniversite ve kurum tarafından kabul görmüş, İngilizce seviyesi için kıstas kabul edilmiştir.
2020 Ocak itibariyle çalıştığım kurumum TOEFL sınavından belirli puan aralıklarına önceden belirlenmiş bir yabancı dil tazminatı sunmakta ve bunu 3 yıl gibi bir süreyle yapmaktaydı. 3 yıl kadar önce okuldan yeni mezun olmuş iken öylesine girdiğim TOEFL’dan 91 almıştım. Süresi dolduğu için tekrar girmek istedim. 11 Ocak günü girdiğim TOEFL’dan 101 aldım. Eskiden 10-15 günde açıklanan sınav artık ortalama 6 günde açıklanıyor.
Meselenin köküne indiğim şu Youtube videomu izlemenizi şiddetle tavsiye ederim :)
Peki, TOEFL’dan nasıl yüksek alınır? Benim vereceğim tavsiyeler ağırlıklı olarak 70 civarı alanların TOEFL'dan 80 almak gayesiyle kullanabileceği tavsiyeler olacaktır. Gelin size bu süreçte elde ettiğim tecrübeleri ve sınavda kullanabileceğiniz taktikleri bölüm bölüm anlatayım:
TOEFL Reading (Okuma) Taktikleri
Öncelikle değişen sınav sistemi ile birlikte 3 okuma parçası çıkmakta her parçadan da 10 soru sorulmaktadır. Eskiden 12-14 arası soru çıkıyordu. Bu, bazı soru tiplerinin soru sayısının azalması manasına geliyor. Okuma ve dinleme kısımları belirli bir seviyede ingilizce gerektiren yerler. Diğer yerlerde işler biraz taktiklerler bir seviyeye getirilebilirken size “alter” kelimesini sormuşsa bilmiyorsanız (ki bu oldukça temel bir kelime olduğu için kolay bir örnek oldu) yapabileceğiniz pek bir şey yok. Ha, parçadan çıkarmak mümkün mü? Tabi. Ancak onun için de o cümlenin önünü ve sonunu etraflıca anlayabilmiş olmanız gerekiyor. Bana sorulan bir kelimeyi hiç duymamış idim. Öndeki cümle ve sonraki cümleyi, hatta o kelimenin geçtiği cümleyi de komple çevirdim. Sadece o fiili bilmiyordum. Şıklara bakınca da direkt oraya oturdu. Reading’ten 26 aldım. Bu not 3 yıl önce 20 idi.
TOEFL Reading nasıl çalışılır? Burada en dikkat edilmesi gereken soru tipi parça özeti sorularıdır. Parçadan parçayı en iyi anlatan 3 cümleyi seçmeniz istenir. Ancak bu üç cümle ne ayrıntı bir bilgi olmalı ne de parçada olmayan bir malumatı içermelidir. 6 cümleden 3’ünü seçerken “bu mu daha anlamlı ve genel, yoksa şu cümle mi?” sorusunu kendinize sorun. O zaman ayrıntı bilgi içeren şıkları hemen eleyebileceksiniz. Pratik her yerde olduğu gibi burada da hayatî önem taşımaktadır. 3 Reading çözüp girenle 30 Reading çözüp giren bir olmayacak haliyle. Yazının sonunda nerelerden ve nasıl çalışacağınızı da yazacağım.
TOEFL Reading Taktikleri anlattığım şu süper videoyu muhakkak izleyin ve paylaşın!
TOEFL Listening (Dinleme) Taktikleri
İngilizce temelinin en çok gerektiği diğer kısım ise listening yani dinleme kısmıdır. Burada 6 tane parça dinleyip bunlar üzerine sorularla muhatap oluyorsunuz. 3 yıl önce 27 aldığım bu kısımdan yine 27 alabildim. Dinlediğiniz muhabbetler genellikle kampüs ve eğitim hayatı üzerine. Gidilemeyen programlar, girilemeyen veya geçilemeyen dersler, başvurulacak bir doktora/staj programı bu dinleme parçalarının konusu oluyor. Dolayısıyla bu konuları ve kelimelerini haiz dinleme denemeleri yapmalısınız.
TOEFL Listening nasıl çalışılır? Tekrar dinlemeli sorularda tekrar not almaya değil konuya odaklanın. Dinlerken koptuğunuzu düşündüğünüz zaman zihninizi boşaltıp tekrar baştan dinlemeye bakın. Duyacağınız bir cümle bir kelime size bir belki iki soruyu doğru yaptırabilir. Örneğin, David’in staja gitmek istememesinin sebebi ailesiyle kalmak istemesidir. Siz dinlemeye devam eder ve “with my family” gibi bir şey duyarsınız soruyu doğru yapma imkânını elde ediverirsiniz. Hiçbir zaman olmamanız gerektiği gibi dinleme kısmında da ön yargılı(ön yargı böyle yazılır) olmayın. Not alırken kendinize ait bir tarz oluşturun. Belirli başlı kısaltmalarınız olsun. Important yerine imp. yazın mesela ya da the yazmakla vakit harcamayın. Türkçe de not alabilirsiniz ama pek tavsiye etmem zira bu sınav diliyle uyum sağlamaz. Kelime dağarcığınız iyi değilse de o an kendi dilinizde aldığınız notu geri çevirememe sorunu yaşayabilirsiniz. Bir de şunu fark ettim ki sayısal şeyler kesinlikle sorulmuyor. Birisi staj yapacak diyelim haftanın şu şu günleri, günde bilmem kaç saat, profesör bilmem kim ile yaptığını emin olun sormayacaklar. Niye staj yaptığını, yapmasının önündeki engeli veya o erkeğin/kızın problem olarak gördüğü şeyi soracaklar. Tabii nihayetinde de karşısındaki kişinin bu soruna bulduğu çözümleri de soracaklardır. Çokça deneme çözdükçe hızlı not alabilir ve aldığınız notları sorularda kullanabilir hale geleceksiniz. Eğer dinleme ile ilgili altyapınız çok çok az ise bir an önce İngilizce altyazı ile durdura durdura kelimelerin manasına ve telaffuzuna bakarak film/dizi izlemenizi tavsiye ediyorum. Eğer altyazıyı robot gibi okuyarak film izliyorsanız dinleme yeteneğinize -belki bilinçaltı bakımından minik bir katkısı haricinde- hiçbir şey katmazsınız. Özellikle dram ve felsefî yönü ağır basan yapımlarda işinize yarayacak diyaloglar bulabilirsiniz. Belgeselleri zaten söylememe gerek yok. Konuşmaya geçmeden önce dinleme kısmı ile ilgili taktik videomu mutlaka izlemenizi isterim. İşte:
TOEFL Speaking (Konuşma) Taktikleri
Geldik dananın kuyruğunun koptuğu yere. Konuşma biraz biz Türklerin elinin kolunun bağlandığı yer. Etrafımdaki insanlardan da 23-24’ü geçebilen duymadım. Ben 3 yıl önce 22 almıştım. Bu süreçte 50’den fazla speaking çözdüm ve 23 alabildim. Sebebi bence elimdeki taktikleri kullanamayacağım çok tuhaf konulara denk gelmemdi. TOEFL Speaking nasıl çalışılır? Konuşma kısmında da eskiden 2(independent) + 4(integrated) kısım çıkarken şimdi 1+3 toplam 4 adet konuşma ile uğraşıyorsunuz. Independent kısımda size direkt bir soru veriyor 15 saniye not alıp 45 saniye konuşuyorsunuz. Orada şu klasik kalıbı kullandım:
In my view, …………… for few reasons.
First, ……….. . For example, ….. (where, when, who).
Second, ………. . For instance, ….. .
That’s why …………. .
Ancak çıkan konu öyle tuhaftı ki bu kalıba oldukça ters geldi. Bir de ilk konuşma olunca biraz heyecanlandım nedense. Karşınızda birinin olmayışı, bir mikrofon aracılığıyla ses kaydı yapılıyor oluşu da sizi gerebilecek şeylerden. Bu yüzden bol bol pratik yapıp kayıtlarınızı dinlemeniz gerekiyor.
Bir tane ilan okuyup akabinde bu ilan üzerine iki kişinin tartışması olan konuşma soru tipi de oldukça güzel. Biri karşı oluyor biri ilanı destekliyor. O soru tipi için de şu kalıbı kullanabilirsiniz:
The reading states that ….
The man’s opinion is that …. . He provides two reasons to support his idea.
First, …
Second, …
That’s why ….. .
İki öğrencinin konuştukları ikinci usül soru tipi için aşağıdaki kalıp yeterli olacaktır:
The man’s problem is that …. .
The students discuss two solutions.
First, …..
Second, ….
If I were the man, I would choose the first solution because,
That’s why …. is a better solution.
Yine parça ve profesör kaydı konuşma tipleri için de şu siteden şu kalıbı buldum:
The article is about …. which passage defines as ….
The professor provides an example of … to illustrate this phenomenon/fact/situation.
He states that….
And so, this example clearly illustrates….
Bu kalıpları mümkün mertebe kullanmanızı tavsiye ediyorum. Ancak düzgün bir pronounciation yani telaffuza sahip değilseniz 25 üstü almak biraz hayal gibi. Alabileceğiniz en yükseği almaya bakın. TOEFL'dan 75 almak veya TOEFL'dan 80 almak gibi bir amacınız varsa buranın 20 civarında olması gerektiğini söylememe gerek yok.
Okuma ve dinleme sonrası verilen 10 dakikalık arada kendi notlarınıza bile bakmanıza izin vermediklerinden varsa ihtiyacınızı giderdikten sonra hemen geri yerinize gelip speaking ve writing için verdiğim kalıpları size verilen kağıda yazmanız gerekecek. Ha ben hepsini aklımdan da yaparım derseniz o başka. Ancak önünüzde yazılar varken konuşmak çok daha kolay oluyor emin olun. Bu yazmada da böyle.
TOEFL Writing (Yazma) Taktikleri
Writing kısmı da belirli bir seviyenin üstüne çıkmanın zor olduğu alanlardan. 30’da 30 alanların Youtube videolarını izledim. Kullandıkları taktikleri inceledim. Ben 3 yıl önce 22 almıştım. Bu sınavda 25’e yükseltebildim. Açıkçası mükemmel yazdığımı en kötü 28 geleceğini falan düşünüyordum. Ama muhtemelen independent essayde sorulan soruya tam manasıyla cevap veremedim.
Değerlendirme hem gerçek kişi hem bilgisayar tarafından yapılıyor. E-reader dediğimiz yapay zeka da yazdığınız yazıyı okuyacağı için dikkat etmeniz gereken bazı şeylerden bahsedeceğim. Yapay zeka kullandığınız kelimelerin uzunluğunu, hangi seviyede olduğunu, kullanılan noktalama işaretlerini ve cümle yapılarını detaylı inceliyor. “Following” yerine “subsequent” yazmanız birçok şeyi değiştirebilir. Conditional sentence yine bu sistemin sevdiği cümle tipidir. If (özne) had never V3, I would have never V3 tarzı bir cümleye mutlaka yer verin. “Eğer arkadaşım bana hiç yardım etmeseydi bu sınavı asla geçemezdim” tarzı bir cümle mutlaka yer almalı yani. Zaten independent essay kısmında size ve sizin tecrübelerinize ait bir yazı yazmanız istenecek burada mutlaka yer vermenizi tavsiye ediyorum. Peki, TOEFL Writing nasıl çalışılır?
Bir yazı okuyup üzerine de bir ses kaydı dinleyip yazdığınız yazı tipi (integrated) ile ilgili kalıbı aşağıya bırakıyorum:
The reading and the lecture are both about … The article states that O1 and provides three reasons of support. However, the professor refutes each of the author’s reasons by explaining that O2.
First, the reading claims that r1. The man refutes this point by saying that k1. He states that …..
Second, the article posits/asserts that r2. However, the man says that k2. According to him, ….
Third, the reading says that r3. The man opposes this point by explaining that k3 ….. .
In conclusion, although the reading and the lecture are both about …., three main points made in the reading are effectively challenged by the lecturer.
O1: opinion 1. O2: opinion 2. r1: reason1. k1: karşı argüman1.
Independent essay kısmında size şahsi tecrübeleriniz ile alakalı bir soru gelecek. Burada Boğaziçi gibi kaliteli üniversitelerde hazırlık okuyan benim gibi arkadaşların düştüğü hata “I” yani ben ifadesini kullanmaktan kaçınmaktır. Arkadaşlar zaten sizin tecrübeniz sorulduğu için essay boyunca benli dil kullanmanız kaçınılmazdır. “I firmly believe that”, “My firm belief is that” gibi kalıplar altın niteliğindedir. Mesela şu cümleyi kullandım ben: “I have to admit that my opinion on this matter has been profoundly influenced by my own personal experience.” Bir de ta Boğaziçi yıllarında kullandığım bir conclusion kalıbı var onu da kullanabilirsiniz. “When all things are taken into consideration, the most reasonable conclusion that can be drawn is that” “her şey göz önüne alındığında çıkarılabilecek en mantıklı sonuç şudur ki”. Aslında onlarca kalıp var internette sadece siz bunlara bolca aşina olabileceksiniz ki hangisinin nerede kullanılacağını oturtabilesiniz. Aşağıya birkaç tane daha bırakayım:
Drawing from my own experience,
It’s certainly clear to see,
Following ……, as well as ……, is best.
Sth is an absolute must for …..
Sth has been proven to help ….
Just by …ing “sadece bunu yapmakla" "sadece bunu söylemekle" gibi.
It’s a obvious fact that
It’s a well-known fact that
No one can deny that there are both positive and negative aspects of (paraphrase topic)
If I were forced to choose, I would definitely (state your stance)
It is my firm belief that (paraphrase your stance) for a number of reasons, and I will develop these ideas in the subsequent paragraphs.
Bütün bu örnekler çoğaltılabilir. Önemli olan sizin bunları yazarken kullanmaya alışmanızdır. Bu da pratik yapmanızla mümkün olacaktır. 2-3 essay yazıp sınava giren ile 10-15 tane yazıp bilen birinin değerlendirmesine sunan, buradan aldığı geri dönüşler üzerine de hatalarını düzelten kişinin durumu aynı olmayacaktır.
Önemli hususlardan biri de İngilizce klavye konfigürasyonu ile yazacak olmanızdır. İlk sınava İstanbul Ticaret Üniversitesi’nde girmiştim. Kesinlikle tavsiye etmiyorum. 1.5 saat geç başlamıştı ve klayveler fiziki manada Türkçe idi. Ben virgüle bastım zannederek yazmıştım. Bitince fark etmiştim ki bütün virgüller kesme işareti yazılmış. İ diye bastığım şey bambaşka bir şey. İ için İngilizce klavyede I harfine basmak gerekiyor halbuki. Şişli’de Onur İş Hanı’ndaki Test Center’da girdiğim bu son TOEFL bu bakımdan mükemmel geçti. Hem işler tıkır tıkır ilerledi hem de imkânlar çok iyiydi. Ekipmanlar yüksek kalitede ve klavyeler de fiziki olarak İngilizce idi. Dolayısıyla sürprize yer yoktu.
Tüm TOEFL Writing Tekniklerini Anlattığım Şu Videoyu Mutlaka İzleyin!
TOEFL’a Nereden ve Nasıl Çalışılır?
Diğer tabirle TOEFL'a nasıl çalışılır? Eskiden kmf.com adlı bir site vardı. Onu biraz engellediler açıkçası. Bazı taktiklerle açılabiliyor ama ben uğraşmaya değer görmüyorum. Bir de superlearn.com var. Kelime öğrenmek için iOS'ta TOEFL Prep. adında güzel bir uygulama da var. zabanexam.com sitesine gelişigüzel bir numara ve mail ile üye olabilirdiniz. Burada an itibariyle 55 tane TOEFL örneği vardı. Bunlar sınavdan bir iki tık kolaydı yalnız. Bazı parçalar ise tam sınav ayarında. Ben bu 101 almadan önce buradaki ilk 10 sınavı şöyle böyle bitirdim. Yalnız buradaki sınavlar eski sisteme göre. Ancak bu çok bir şeyi değiştirmiyor.
ANCAK ZABANEXAM KAPANDI. Bunlara erişmek için bazı başka sitelere gitmek gerekiyor. Gerekli linkleri öğrencilerimle paylaşıyorum. Ders talebiniz olursa İLETİŞİM kısmından bana ulaşabilirsiniz.
Örneğin, size bir tane deneyimlerinizle ilgili independent speaking çıkacak iken sitede 2 tane var. Zararı yok ikisini de çözüp pratik yapacaksınız. Her yaptığınız konuşma kaydını bilgisayarınıza indirebiliyorsunuz. Ben onlarca kayıt indirdim. Bunları tekrar tekrar dinledim. Hatalarımı tespit etmeye çalıştım. Iıııhhh, aaahhh yerine welll, I can say, you know gibi doldurma kelimelerini kullanabilmek için kayıtlarımı detaylı irdeledim. Aynı speaking için birden çok kayıt yapın. Mesela size “favori kitabınız nedir niçin favori kitabınız odur” diye bir soru geldi. Bir kez kaydedin. Sonra konuştuğunuzu dinleyin, hatalarınızı, hangi örneği kullanamadığınızı ve süreyi nasıl kullanamadığınızı anladıktan sonra da tekrar kayıt alın. Tekrar dinleyin. Sonra tekrar aynı süreçten geçirerek yine kayıt alın. Burada yaptığınız mükemelleşme yolundaki adımlar sizi farkında olmadan diğer kayıtlarda da profesyonel olmaya yöneltecek. 15, 20 ya da 30 saniyelik hazırlanma periyotlarını çok daha verimli kullanmaya başladığınızı fark edeceksiniz.
Tabii ki sitede yazma ve konuşma kısmında değerlendirme yani puanlama yok. Yazı için de Word’de “İngilizce” klavye ile pratik yapmanızı ve mutlaka süre tutmanızı tavsiye ediyorum. 30 dakika ise tam 30 dakikada yazılmalı o yazı. Telefondan geri sayım sayacı kurun. Alarm çaldığı anda yazmayı bırakın. Çünkü gerçek sınavda pat bir sonraki ekrana geçecek tek kelime dahi yazamayacaksınız. Ve benim etrafımdaki insanların en muzdarip olduğu şey de süreyi yetiştirememekti. O yüzden süre tutma ve akabinde yazdığınızın onu değerlendirebilecek biri tarafından okunması writing (yazma) için elzemdir.
Okuma ve dinleme kısımları için anında puanlama sistemi var çoğu sitede. Bitince 30 üzerinden kaç aldığınızı görüyorsunuz. Burada yaptığım denemelerde 30’da 30 aldığım çok oldu. Sınavda alamadım. Bu sitenin bir tık kolay olduğunu gösterir bence. Ancak burada 15 civarı alıyorsanız ciddi kelime bilgisi ve cümle yapısı çalışmanız gerekiyor demektir.
Okuma ve dinleme kısımları için de buradan bol bol pratik yapmanız gerektiğini artık söylememe gerek yok sanırım. Ha bir de bu alanları yaparken tek bir oturuşta yapın. Readinge (okuma) başlayıp 1 tane parça yapıp ertesi gün 2 parçayı yapma olayına kesinlikle girmeyin. Vaktiniz varsa başlayın ve ciddi manada vakit ayırın. 8-5 çalışıp akşam da 6-10 arası çalıştım bu sınava mesela ben. Öyle açıp bir yarım saat bir okuma 2-3 saat sonra bir dinleme patlatıp yüksek alacağım diyorsanız ya ciddi bir İngilizce altyapınız var ya da işi bilmiyorsunuz demektir. TOEFL'dan 100 almak gibi bir hayaliniz varsa bu ciddi çalışma temposuna hazır olmalısınız.
TOEFL'a nereden çalışılır sorusunun cevabını güncel olarak şu videodan alabilirsiniz:
Sonuç olarak birçok kurumun ve üniversitenin kıstas kabul ettiği bu sınavdan iyi bir not almak İngilizce bilgisi dışında ciddi taktik ve püf nokta da gerektirmektedir. Bunlardan bildiğim kadarını paylaştım. İnşallah aldığınız notun 1 puan da olsa yukarı çıkmasına vesile olurum. Sizin yaşadığınız tecrübeler veya sahip olduğunuz taktikler varsa iletişim kısmından bana ulaşabilirseniz yazıya ekleyebilirim. Başkasının yüksek almasının size bir zararı olmayacağı için yazıyı mümkün olan her yerde paylaşmanızı rica ediyorum :)
Hepinize iyi çalışmalar dilerim.